Het is geen plant of een dier maar een vruchtlichaam van een schimmel, zoals een appel een vruchtlichaam is van de appelboom. Een boom groeit verticaal boven de grond en heeft brede lange takken met bloesem waaruit, na bevruchting, een vrucht ontstaat. Een schimmel groeit horizontaal in de grond, tot zo'n 50 cm diep, en heeft hele fijne draden,  die onder gunstige omstandigheden samen gaan en dan een paddenstoel vormen maar zonder bevruchting. De paddenstoel dient  voor de productie van voortplantingscellen die sporen worden genoemd. 

Paddenstoelen riepen in de Middeleeuwen (ca. 500 - 1500 n.Chr.) een sfeer op van magie, hekserij  en duivelspraktijken: in 1 nacht konden er opeens paddenstoelen boven de grond staan in allerlei vormen en kleuren! Padden werden gezien als huisdieren van heksen en tovenaars en als deze padden moe werden dan zaten ze op de 'paddenstoelen'. Namen als Duivelsei, Elfenbankje en Heksenboter stammen dan ook uit die tijd.

Bedenk dat een paddenstoel ook wel een zwam genoemd wordt. Een zwam is hetzelfde als een schimmel.

Door de introductie van wetenschappelijke benamingen door vooral de Zweedse botanicus en arts Carolus Linnaeus (1707 - 1778) zien we andere namen terwijl de Nederlandse, magische, ernaast zijn blijven bestaan. Nu weet men dat uit het Duivelsei de Grote stinkzwam komt en deze heeft als wetenschappelijke naam phallus impudicus, en betekent zoiets als ´onbeschaamde penis´, Elfenbankje, coriolus versicolor, ´meerkleurig´ en Heksenboter, fugilo septica, ´bijtend zwart´ (vreemd...is geel, maar kan blijkbaar wel allergieen en andere ziekten veroorzaken).

In Nederland komen zo'n 5000 soorten voor. Met hun schimmeldraden ruimen ze organisch materiaal op, zoals bladeren, hout en dode wormen. Meer dan 90% van de afbraak van de organische reststoffen gebeurt door schimmels. Deze schimmels/paddenstoelen worden Saprotrofen (saprofieten) genoemd, opruimers.

Het organisch materiaal zet bodemschimmels ook om in voedsel voor planten en andere bodemorganismen. 

Sommige bomen groeien alleen in de buurt van bodemschimmels. De schimmel transporteert mineralen en water vanuit de bodem naar de boomwortels, in ruil voor koolstof en energie. Deze schimmels/paddenstoelen worden Symbionten genoemd, samenwerkers.

De derde groep zwammen vertonen zich vaak op bomen die al in minder goede conditie zijn. Ze vormen hun zwamvlok in het nog levende hout dat daardoor verzwakt en uiteindelijk sterft. Als de boom dood gaat kan bijvoorbeeld de specht uit het zachte hout een nest hakken of kunnen kevers er eitjes in leggen. Goed voor het ecosysteem in het bos dus. Deze schimmels/paddenstoelen worden Parasieten genoemd, doders.

Hun kleverige draden houden gronddeeltjes samen. Zo zorgen ze er voor dat bij heftige regenval, de bodem op zijn plek blijft en niet zomaar wegspoelt.

Bodemschimmels zijn een natuurlijke bron voor de mensen die medicijnen maken. 

n de herfst is de grond vaak nog warm, is er een relatief hoge temperatuur en is de grond vochtig, doordat het veel regent. Omdat een paddenstoel groeit door zich vol te zuigen met water, zijn dit ideale omstandigheden voor paddenstoelen om te groeien! Ook komt er in de herfst veel organisch materiaal beschikbaar. Een zwamvlok moet wel wat te eten hebben natuurlijk!

Als de herfst voorbij is en de paddenstoelen niet meer zichtbaar zijn, is de bodemschimmel nog wel aanwezig in de bodem. Namelijk in de vorm van een netwerk van draden, de zwamvlok (ook wel mycelium). Hij valt alleen niet of minder op. Er zijn dus eigenlijk het hele jaar door paddenstoelen, maar de meeste in de herfst.

Weetjes | IVN