Bas gaat regelmatig met zijn buurman op stap in de natuur, zie hier de aanleiding. Ga met hen mee en leer zo hen, maar vooral de natuur om je heen, beter kennen.
Cijfers in het verhaal verwijzen naar het kaartje hierboven en naar de foto´s onderaan het verhaal
Waar gaan we deze keer naar toe, Buurman?
Naar het Belversven; dit is ook een gedeelte van de Kampina. We gaan door wat bos lopen, langs een beek en we lopen om het ven heen.
Ben benieuwd wat we gaan zien.
Ik ook, dat is altijd een verrassing.
Een half uur later stappen ze uit op de kleine parkeerplaats en lopen gebroederlijk met z'n drieën het bospad op; Bo is ook weer van de partij.
We gaan de rode route lopen. Wijs jij de weg?
OK, dan moeten we hier nu rechts.
Klopt.
En nu hier links?
Klopt, maar we gaan toch rechts, haha!
Ja, wat is dat nou?
Geloof me nu maar. We komen dadelijk weer op de rode route. Maar nu gaan we direct langs de beek lopen, da's leuker.
OK, dan...
Let op de boomstronken anders lig je zo in de Rosep.
In de wat?
De Rosep, zo heet deze beek. En een beek is een water die zo ondiep is dat je er altijd doorheen kunt lopen.
Ja, ik zie zo de bodem. Ik zie trouwens ook allerlei muggen bij het water, het lijkt wel óp het water (1).
Goed gezien; het zijn geen muggen, maar dit zijn Schaatsenrijders, ook insecten.
Schaatsenrijders? Maar het is lente en de zomer komt eraan, hihi. Maar ze noemen ze zo omdat het lijkt dat ze op het water schaatsen, neem ik aan?
Klopt ja, ze bewegen in stotende bewegingen over het water. En als je goed kijkt lijkt het net alsof er onder de pootjes een klein deukje in het water zit.
Nu je het zegt ja, da's grappig.
Door verschillende oorzaken, zoals hun lichte gewicht, maar vooral wegens de hele kleine haartjes op hun pootjes kunnen zij dit. Je zou kunnen zeggen dat er een vliesje op het water ligt waar zij niet doorheen zakken; dit noemen ze de oppervlaktespanning van het water. Maar ze kunnen ook door dit vliesje heen duiken, ze kunnen vliegen, een snelheid van 1,5 meter per seconde over het water gaan en 10 cm hoog springen! Ze kunnen alleen niet goed over land lopen.
Wooh, ik dacht al 'kunnen die alles'?
Sst, hoor je dat gekwetter? Dat lijkt wel...en hij draait zich om en tuurt naar boven. Komt het uit die boom of... toch die? Ik denk daar uit dat holletje in die dode berk (2).
Ik zie een heleboel bomen; ik weet niet welke je bedoelt.
De berk is de boom met die witte schors hier voor je met die paar gaten wat hoger in de bast.
Oh ja, ik zie het nu. Huh, daar lijkt het gekwetter ook van te komen.
Dat denk ik ook. Laten we hier op de grond gaan zitten en even afwachten. Ik pak intussen m'n statief en fototoestel.
Waarom? Wat denk je dat er zit?
Ik denk een nest jonge vogels. En als we geluk hebben komt dadelijk pa of ma eten brengen. Ik ga proberen daar een filmpje van te maken. Klap jij het statief uit?
Da's een kleine.
Maar die kan groter worden; ik zal 1 poot voordoen. Hij laat zien hoe je de poot uitklapt en vastzet.
Da's handig.
Inderdaad, het is licht en compact voor in de rugzak en toch sterk genoeg om deze camera te kunnen dragen. Zo zet je de camera erop en samen met m'n telefoon kunnen we verder weg gaan zitten en toch zien wat de camera ziet en bedienen.
Gaaf zeg!
Nu moeten we even niets zeggen en afwachten.
Het gekwetter is soms even weg om later weer aan te zwellen.
Dan wijst hij naar boven...zie je, daar komt een ouder met wat voedsel.
Oh ja, ik zie het, vlakbij de bovenste hol. Wat is het?
Een Grote bonte specht, een mannetje, dat zie je aan de rode vlek op z'n achterhoofd; een vrouwtje heeft dat niet.
Wat heeft ie allemaal in z'n bek?
Meestal zijn dat rupsen. Kijk! Hij gaat naar binnen.
Ik zie z'n staart nog op en neer gaan...en nu gaat hij helemaal naar binnen! Oh, hij komt er weer uit...maar hij heeft iets in z'n bek.
Klopt, dat is de poep van de jongen...het nest moet zo schoon mogelijk blijven.
Bah!, hé, daar is ie weer.
Zie je de rode vlek op het achterhoofd?
Euh nee, dus dit is het vrouwtje?
Juist ja,
Maar ze heeft wel ook rood.
Ja, dat klopt, maar dat zit niet bij haar kop. Dit noemen ze een broek. De Grote bonte specht is een zwarte-witte vogel met een rode broek.
Da's grappig...een vogel met een broek aan. Maar als dit de Grote specht is, is er dan ook een kleine?
Inderdaad ja, de Kleine bonte specht; je hebt zelfs een Middelste bonte specht, maar deze twee zie je maar zelden.
Ze staan op.
Nou, mijn dag kan niet meer stuk. Dit is de eerste keer dat dit heb kunnen filmen. Ben benieuwd of het goed gelukt is. Zullen we weer verder gaan? Draag jij het statief?
Goed hoor, het is niet zwaar. Ik wil ook wel kunnen fotograferen en filmen!
Dat is idd leuk. Ik kan je wel wat dingen leren, ook al ben ik maar een amateurtje.
Echt? Ja, tuurlijk wil ik dat.
OK, les 1: draag altijd het statief van je leraar, haha!
Grrr, leuk hoor...
Kijk, we zijn weer op de rode route.
Ah ja, dan moeten we nu rechts.
Ze komen langs een open stuk met wat bomen en struiken (3).
Hé, die hebben vorige keer ook gehoord...de Koekoek!
Heel goed, en hij lijkt dichtbij. Goed kijken nu.
Ze lopen langs wat meer bomen en het geluid wordt steeds sterker.
Fluisterend: laten we hier blijven staan en goed opletten. Ik zet de camera vast op het statief.
Ik zie hem! Daar recht voor ons!
Goed gezien! Hij richt zijn camera erop en start het filmen. Hij roept niet en vliegt weg. Nee hè!
Maar hij zit nu links op die tak!
Hij wendt de camera naar links en ja hoor, hij zit bijna op ooghoogte. Tjonge, wat een geluk!
Hij blijft even zitten, maar vliegt dan weer weg.
Wat een geluk, Bas! Zo dichtbij zie je deze maar zelden!
Je bent echt blij, hé?
Ja, als jij eens wist wat een geluk jij nu al hebt gehad om dit vandaag te zien...je moet meestal vele uren in de natuur zijn om zulke dingen te kunnen waarnemen.
Ik heb een speciale aantrekkingskracht, lacht hij. En daarom probeer je ook meteen een foto of filmpje te maken?
Juist ja. Het is leuk om terug te zien, maar vaak vallen je dan ook andere dingen op. Ben benieuwd als we thuis zijn.
Ja, dat wil ik ook zien.
Kom, we lopen door, we zijn nog niet eens bij het ven geweest.
We moeten hier rechts. Ah, ik zie wat water in de verte.
Ja, klopt. Dat is het. Het is best een groot ven: zo'n 8 hectare groot.
Huh, hoe groot?
8 hectare. Hectare betekent 100 meter lang en breed, dus 8 hectare betekent 800 meter lang en 800 meter breed.
Het is toch niet vierkant?
Nee, dat niet, maar men heeft het toch kunnen uitrekenen hoe groot het is en dat komt overeen met 8 hectare.
En hoe diep?
Dat zou ik niet weten.
Ik dacht dat jij alles wist?!
Juist niet, hoe meer je weet, hoe minder je weet.
Huh?
Of beter gezegd: hoe meer je te weten komt, des te meer vragen je hebt.
Ja, dat merk ik zelf ook, ik stel steeds meer vragen hoe meer ik van je leer.
Maar dat is juist goed en leuk. Alleen...niet op alle vragen is een antwoord.
Zoals hoe diep dit ven is, haha.
Juist, dus je kunt erin springen en het opmeten. Kun je meteen een bijdrage leveren aan de wetenschap!
Een andere keer, goed?
OK, dan lopen we door. Je zult zo mooie doorkijkjes zien.
Laten we eerst hier op de boomstam gaan zitten. Hier kunnen we het ven goed zien en meteen de eierkoek eten (4)
Ja, maar deze keer ga ik Bo wel uit de weg...Mormel!
Bo kijkt alleen maar verlangend naar ieders eierkoek...van wie krijgt hij iets? Daar vliegt iets door de lucht. Mis! Maar wat zand erbij neemt hij op de koop toe.
Hij zet zijn rugzak neer en pakt er een fototoestel uit.
Hey, heb je er twee?
Klopt ja, deze had ik eerder al eens gekocht. Je mag deze wel lenen om te proberen.
Wat, echt? Gaaf! Wel veel knopjes. Wat moet ik doen?
We gaan rustig aan beginnen. Zullen we eens een foto van het ven proberen te maken en daarna van die gans daar?
Ja, goed idee.
Eerst doe je de lenskap eraf, want anders ben je een...
...zwartkijker. Dat weet ik nog van de vorige keer.
Snelle leerling, haha. En dan aanzetten.
Euh, ff kijken...on/off neem ik aan?
Heel slim...probeer maar.
Het doet iets en hij kijkt meteen door de zoeker. Ja, ik zie wat. Maar ik zie het ook al via het schermpje.
Ja, dat is makkelijk, hé? Dat noemen ze het beeldscherm of gewoon het schermpje en waar je je oog tegen hield heet de zoeker. Die zoeker is vooral handig als je tegen de zon in kijkt; dan is het schermpje minder goed te gebruiken. En dit is de ontspanknop oftewel de knop waar je de foto mee gaat maken. Nu even goed opletten: je moet niet meteen de knop helemaal indrukken, want dan maak je meteen een foto. Je moet eerst de knop hàlf indrukken, zodat het toestel kan scherpstellen en als dat zo is, zie je een groen tekentje in beeld. En dan kun je de knop helemaal indrukken. Dat tekentje zie je later niet op de foto. Nou, probeer maar eens een foto van het ven te maken.
Bas gaat staan, loopt wat op en neer en maakt verschillende foto's.
Waarom ben je wat op en neer gelopen?
Ik krijg het ven er niet helemaal op. Nu heb ik van verschillende kanten een foto genomen.
Goed zo. Probeer nu eens een foto te maken met een boom op de voorgrond en eentje als je door de knieën gaat.
Ah ja, dat ziet er meteen anders uit.
Klopt ja, dat noemen ze compositie oftewel waar plaats je het onderwerp zoals een boom, een ven of een gans in de foto? Is belangrijk voor een mooie foto. Probeer nu eens die gans te fotograferen.
Hij is veels te ver weg. Ik zie het als een klein puntje.
Om de ontspanknop zit een ring die je naar rechts kunt bewegen, probeer dat eens.
Wooohhh, wat is dat nou? die gans komt steeds dichterbij en wordt groter!
Dat is het mooie van dat toestel: het kan 65x vergroten, dat kunnen niet zoveel camera's.
Alleen die gans blijft maar bewegen!
Die gans beweegt, maar jij ook. Hoe meer je vergroot, hoe meer ook je eigen bewegingen zichtbaar zijn. Maar ga maar eens op één knie zitten en dan met je ellenboog op de andere knie en dan via de zoeker een foto maken.
Ah ja, nu wordt het ook scherp!
Goed zo, dan zie je misschien nu ook wat voor gans het is.
Dezelfde als de vorige keer.
En dat waren?
Euhh...
Grauwe ganzen.
Oh ja, Grauwe ganzen, ik zal het proberen te onthouden.
Kom we lopen verder, we zijn pas op de helft.
Bas blijft nu van alles aan het fotograferen: van bloemen tot vlinders, van bomen tot vogels.
Fluisterend: Kijk daar! Da's een grote witte vogel! Die ga ik fotograferen! (5).
Ah ja, da´s wel een hele mooie; dat is de Grote zilverreiger.
Maak nu een al een foto en probeer dan stapje voor stapje dichterbij te komen en maak steeds een foto. Maar probeer uiteindelijk op ooghoogte te komen en probeer scherp te stellen op de ogen.
Na 10 minuten komt Bas teruggelopen.
Ik denk dat ik hem goed op de foto heb en ik heb hem blijkbaar niet gestoord, want hij staat er nog steeds.
Dan heb je goed afstand bewaard...je lijkt al een echte goede natuurfotograaf!
Maar door het inzoomen kon ik het toch groot op de foto krijgen. Waarom zei je eigenlijk op ooghoogte houden en op de ogen scherpstellen?
Dat krijg je mooiere foto's. Een vogel hoog in de boom kun je alleen van onderen fotograferen, maar het is mooier als hij op jouw ooghoogte zit of staat. Nu met deze Zilverreiger kon je goed oefenen. En men zegt wel 'een foto is geslaagd als de open scherp zijn'. Je kunt twisten over wat een gelukte foto is, maar wij kijken vaak wel naar de ogen van een mens of dier, dus als die scherp zijn is dat wel vaak het mooiste.
Ze lopen door en komen weer bij de auto.
Ik ben thuis benieuwd wat je allemaal op de foto hebt gezet. Maar stap in, we moeten eerst maar eens zien thuis te komen.
Mam, ik heb heel veel foto's zelf gemaakt en we gaan ze samen op de laptop bekijken! En we hebben nu wel de Koekoek gezien en een specht die poep uit het nest haalt en hele grote witte vogel!
Nou nou, buurman, het gaat goed zo te horen.
Ja, we vinden het beide leuk. Ik ga onze avonturen ook nu thuis vertellen, haha.
Dag buurman en bedankt hé! Volgende keer wil ik weer mee!
Geschreven december 2023 - Laatst bijgewerkt 07-01-2024 (2234 woorden)