In alle kleden met een roestrode staart. Mannetjes hebben een zwart en grijs verenkleed met een witte vleugelvlek. Vrouwtjes zijn minder zwart en hebben een roetkleurig bruingrijs verenkleed. Zit vaak rechtop en trilt met de staart. In grote delen van zijn broedgebied trekvogel, in andere delen standvogel. Trekt 's nachts. De trek van Noordwest-Europese broedvogels naar de overwinteringsplekken in Zuidwest-Europa en Noord-Afrika vindt plaats van augustus tot in oktober. Tussen half maart en april keren zij weer terug. Vooral in zachte winters worden in ons land nog wel eens zwarte roodstaarten aangetroffen, het is onduidelijk of het gaat om exemplaren die ook in Nederland broeden of van elders afkomstig zijn. Lage trefkans in Nederland.
31-03-2023 Villandry - Loire-dal - Frankrijk
10-06-2017 Frankrijk, Normandië